15 Nisan 2017 Cumartesi

Arşivimi Niçin ve Nasıl Yapmalıyım?

Kıymetli arkadaşlar herkese selamlar diyerek bugün önemli bir konu hakkında açıklama yapmaya çalışacağım. Akademik faaliyet yoluna girmiş arkadaşların karşılaştıkları en önemli sorunlardan biri olan organize olmanın ne demek olduğunu tam olarak idrak etmeye çalışacağız.
Tez, makale veya kitap gibi faaliyetlerin yazım aşamasına geçmeden hatta sorunsalın yakalandığı ilk andan itibaren stratejimizi belirlemeli ve kullanacağımız yazılımları tespit etmeliyiz. Ayrıca bu yazılımlara hakimiyet konusunuda mümkün olduğunca iyi derecede çözmüş olma konumunda bulunmalıyız. Herşeyden önce kendi arşivimizi meydana getirmeliyiz. Işte bugün bu konudan bahsederek dijital aşivlemenin önemine değinerek her türlü akademik faaliyet öncesi hazırbulunurluk seviyemizi yüksek tutmanın yolunu anlatmaya çalışacağım.
Herkes gün içerisinde birşeyler okuyor kitap, dergi, makale, köşe yazıları, web sayfaları vb. Fakat yapılan bu okumaların çoğunluğu yok olup gidiyor ve bu okuma sürecine ayırdığımız zaman dilimi de boşa gitmiş oluyor. Bu nedenle arşivleme faaliyetinin önemi kendiliğinden ortaya çıkıyor. Okuduklarımızı kesinlikle not etmeliyiz ve bunu öyle bir şekilde saklamalıyız ki hem ulaşımı kolay hem de istediğimiz bilgi, arama yaptığımız zaman çabucak karşımıza çıkmalı. Kısacası kendi google sistemimizi kurmalıyız. İşte burada organizasyon alanına giriyoruz. Arşivleme faaliyetini kesinlikle bir akademik faaliyet için yapmamalıyız bu durum bizim hayatımız boyunca süregelecek olan bir süreçtir. Bir alışkanlık konumuna taşımalıyız. Ne zamanki herhangi bir akademik projeye başladığımızda çalışmamızı bu arşivimizden türetmeliyiz. Arşiv çalışmamız devamlılık kazandığında ve de not alacağımız için hem yazma hem de organize olma süreçlerimiz oldukça ilerleyecektir. Arşiv derken kast ettiğim Osmanlı Arşivi falan değil kendi arşivimizden bahsediyorum. Arşivleme için kullanılan programlar var bunlardan bahsedeceğim ama öncelikle bu işin mantığına değinmek istiyorum.
Alanımızla ilgili okumalar yapıyoruz, kitap alıyoruz makale topluyoruz, belge topluyoruz yani kaynak biriktiriyoruz. Fakat okuma yaparken kayıt tutmuyorsak eser künyelerini dikkatlice kayd etmiyorsak aldığımız notlara tekrar ulaşmak için anahtar kelimeler üretmiyorsak kısacası okuduğumuz esere bizi hızlaca ulaştıracak bir sistemimiz yoksa elimizdeki kaynakların hiç bir anlamı yoktur. Bir çok arkadaşımız, literatür taraması yaparken epey kaynak topluyor ve bu kaynakları gelişi güzel klasörlere dolduruyor. Nerede ne var kendiside bilmiyor. Bu eserlerin okumasını ve kategorileştirmesini yapmıyor. Eser aramaya zaman harcıyor fakat eser okumaya zaman ayırmıyor. En büyük sıkıntımız bu zaten. Örneğin bir makale elimize geçtiği zaman ondan yararlanmak için en az 3 defa okumalı, makalenin paragraflarına numaralandırma vermeli ve her paragrafta makale yazarının belirttiği düşünce bir kaç satır ile yorumlanmalı ve bu paragrafların konusuna göre anahtar kelime türetilmeli ve sisteme işlenmeli. Biliyorumki bir çok kişi olurmu böyle şey diye söylenecektir bende aynı şeyi söyledim. Fakat işin içine girince bu işin ancak böyle olacağına kanaat getirdim. Eser yazarı, o eseri yazmak için aylarını belki de yıllarını vermiş, biz onu hemen alıp bir iki cümle ile arşivimize kayd ediyorsak hata yapıyoruz. Işin kolayına kaçıyoruz. Elimize geçen her türlü kaynağı didik didik etmeliyiz hatta eserin kaynakçasını bile. Uzun zaman sürebilir fakat harcadığımız o zaman boşa gitmez. Kıymetli arkadaşlar bu nedenle arşiv çalışmamıza çok erken yaşlarda başlamılıyız, yada ne kadar erken başlarsak o kadar iyidir. Bu işi gerçekten ciddiye almalıyız. Yabancılar, öğrenciye önce bu işin dersini anlatırlar bizde ne yazıkki böyle değil. Arşiv yapmak için hangi programı kullanmalıyım sorusu önemli bir soru. Bahsettiğim arşiv için öyle her program olmaz. Eserin künyesini , anahtar kelimlerini, pdfsini, linkini aldığımız notları, eserin içindekiler kısmını, kısacası eser ile ilgili herşeyi bize sağlayacak program, aynı zamanda word ile bağlantısı olmalı ve yazacağımız tez ve makale gibi akademik çalışmalarda referans verme durumunda da kullanabileceiğimiz bir program. İşte bu programı epey araştırdım. Tüm bunları bana sağlayabilecek bir yazılım Citavi yazılımı idi. Onun da derslerini bu blogda veriyorum zaten. Arşiv yapmak demek yaptığımız arşivi kitap ile doldurmak değil arşiv okuduğumuz not aldığımız didik didik ettiğimiz eserlerden oluşmalı yoksa bir işe yaramaz. Dikkat ederseniz işimiz yine okumak ve not almaktan geçiyor. Not almak kelimesinin burada altını çizmek istiyorum, yorumlamak değil sadece yazarın paragraflarda değindiği noktaları bize hatırlatacak bir arama yaptığımız zaman hemen önümüze getirecek bir kaç satır yazıdan bahsediyorum. Bir diğer önemli husus ise dijitalleşme, ne okuyorsak neden yararlanıyorsak onu dijitalleştirmeliyiz. Oluşturduğumuz bu dijital kaynağı bilgisayardaki arşive yüklemeli ve devamlı yedek almalıyız. Örneğin bir kitaptan bir bölüm okuyoruz o bölümü dijitalleştirelim ve kitap künyesini ekleyelim o künyeye ek olarak o bölümün pdfsini ekleyelim ve aldığımız notları o pdf üzerinde gösterelim ( bu konuda ders hazırlıyorum)ama önce işin mantığı. Işte bir arama yaptığımızda bu pdf ve bu pdfnin hangi paragrafı hemen karşımıza çıkacak, gerisi bunun gibi karşımıza çıkacak olan kaynakları bu sefer kendi cümlelerimizle yorumlayarak akademik çalışmamızı sürdürebiliriz. Konuyu fazla uzatmıyorum. Amacım işin önemi ve mantığına değinmekti. Arşivleme çalışması unutulmamalıdır ki akademik faaliyetin en önemli safhasıdır.

Saygılar
Yrd. Doç. Dr. Celal Öney
Muş 2017

3 yorum:

Unknown dedi ki...

Yazdiklarin gayet guzel ve faydali . Kendince bir tane ornek verirsen daha faydali Olur. Iyi calismalar

Unknown dedi ki...

çok faydalı bilgiler vermişsiniz fakat yazı tipi okurken çok zorluyor, belirtmek istedim.
teşekkürler iyi çalışmalar..

Legal Translation Company in Dubai dedi ki...

Thank you for providing such an awesome article and it is very useful blog for others to read. English to Portuguese Translation in Dubai
Translation Prices in Dubai

Popüler Yayınlar