3 Kasım 2015 Salı

Teziniz için ZOTERO ile İNTERNETTEN KAYNAK nasıl TOPLANIR?

Herkese merhaba, arkadaşlar bugün Zotero derslerine devam ediyorum, programı tanıttık ama program ile neler yapacağınız hakkında pek fazla bir bilgiye yer veremediğimi fark ettim. Bu nedenle bugün, Zotero eklentisi ile İnternetten makale, kitap, web sayfası ve video gibi kaynakları nasıl toplayacağımıza değineceğim. Bu ders önemli arkadaşlar. Dersi iyi anlarsak, kaynak toplama hakkında sıkıntı çekmeyiz artık. Hadi başlayalım.

Not : zotero eklentisinin önceki derslerini okumamış arkadaşlar  buradan okuyabilirler

Öncelikle şunu belirteyim, öğretmeye çalıştığım bu programların her biri bribirinden bağımsız programlardır, örneğin Mendeley’in Zotero ile bir bağlantısı yoktur. Mendeley ayrı bir programdır Zotero ayrı bir program. Size hangisi rahat geliyorsa onu öğrenin. Hepsini öğrenmek zorunda değilsiniz. Ayrıca bu programların birbirlerine oranla iyi veya eksik yönleri de bulunmaktadır. Bunu siz kendiniz fark ederseniz daha iyi olur yani sizin ihtiyaçlarınıza göre program seçiminiz şekillenecektir. Örneğin Mendeley’i öğrendiniz ama ihtiyaçlarınıza karşılık vermiyorsa yada prgramı eksik görüyorsanız diğer programlara bakın. Programın tüm özellikleirini anlatmadım ama yüzde doksanını anlattım. Merak ettiğiniz özellikler varsa ve bunu program karşılamıyorsa öncelikle yorum bölümünden sorun, vereceğim cevaba göre devam edersiniz. Bu durum Zotero için ve öğretmeye çalışacağım diğer programlar için de geçerlidir.


Zotero ile internetten kaynak toplamak ve bunları sınıflandırmak çok basit. Ama önce nerelerde kaynak arayacağımızı iyi bilelim. Heryerden herşeyi alırsak biblografyamız şişer sonra ayıklamak çok zor olur. Zotero; makale, kitap veya bir kaynaklar topluluğu blulup bunu size fark ettirmede farklı ikonlar kullanmaktadır. Şimdi bu ikkonların ne anlama geldiğini göstereyim.

Ben tarih öğrencisi olduğum için JSTOR sitesine girdim diyelim, Osmanlı Tarihi ile ilgil yabancı makalelere göz atıyorum. Birtane konumla ilgili buldum ve bunu biblografyama eklemek istiyorum. Aşağıdaki resimde olayın nasıl gerçekleşitiği ve hangi ikonun kullanıldığını göstermeye çalışacağım



1 nl ok ile girdiğim siteyi gösteriyorum ki sarı alan içerisine de almışım zaten, makaleyi bulur bulmaz Zotero bunun bir makale olduğunu ve künyesi ve izin varsa pdf dosyasıyla birlikte kütüphanem dediğim ve 3 nlu okla gösterdiğim “kitaplığıma” eklenmeye hazır olduğunu gösteren bir ikon kullanmkata, göreceksiniz kitap içinde farklı bir ikon kullanacak ki onuda göstereceğim. 2 nlu ok ile gösterdiğim ikona tıklıyorum, zotero hemen bu kaynağı pdfsi ile birlikte kütüphaneme ekliyor, 4-5 nl oklar ile dosyayı gösteriyorum. 6 nl okun gösterdiği alan ise bu makalenin elle doldurmamız gereken künyesini kendisi otomatik olarak alıp gerekli alanlara doldurmaktadır. Gördüğünüz gibi tek tıkla bir makaleyi herşeyiyle biblografyamıza ekliyoruz. Şurada şöyle bir soru sorulabilir. “Hocam bunların hepsi biblografya mı? Hayır elbette topladığımız bu kaynaklar bizim kütüphanemizde yer alıyor, wordda bir yazı yazarken bu kütüphanemizden atıf vereceğiz ve verdiğimiz atıfla rne kadar olduysa en son yazımızın kaynakça bölümüne biblografyayı ekle diyeceğiz, o da yazında kullandığın kaynakları istenilen stil ve alfabetik sırada kaynakça diye gösterdiğin yerde yazının biblografyasını oluşturacak, bu konuy aileride değineceğim, burada sadece bir açıklama gereği hissettim. Gelelim zoteronun kullandığı diğer ikonlara.

Şimdi de bir kitap buldum diyelim



1 nl ok nerede olduğumu gösteriyor, yada kitabı nerede bulduğumu. 2 nl ok değişen ikonu gösteriyor bu icon bu kaynağın bir kitap olduğunu belirtiyor. 3 nl ok hangi kaynağı bulduğumu gösteriyor. Kitap iconuna tıklıyorum ve kaynağım kitaplığıma iniyor, 5 nl ok ise kaynağın künyesinin program tarafından girilip hazır hale getirildiğini ve referans olarak yazınızda dipnot veya diğer stiller için atıf atmaya uygun hale getirildiğini gösteriyor. Şimdi de diğer bir ikona bakalım.

Sıradaki ikonomuz “klasör ikonu” bu ikon göründüğünde bilmeliyiz ki o sayfada yer alan kaynaklardan bir gurup eser yer almakta ve istediğimizi seçerek yada tümünü seçerek kaynakçamıza eklenemeye hazır halde seçimimizi beklemektedir. Resimde daha iyi anlamaya çalışalım


1 nlu alan kaynağımı bulduğum siteyi gösteriyor, sitede bulunan arama bölümüne “ottoman” yazdım, 2 nolu alan bu rama olayını gösteriyor, 3 nl alanda ise çıkan birden fazla sonucu görüyorsuınuz sayfanın geri kalanı gözükmüyor bu arada. Ikon yerinde dikkat edin klasör ikonu var ona tıkladığımızda altta yeni bir pencere açılıyor ve programın bizim için o sayfada elde ettiği kaynakları gösteriyor, biz sadece bize gerekli olanları seçim tamam diyerek kütüphanemize ekliyoruz.


Bu dersimizde zotero eklentisini kullanarak internette kaynak nasıl toplarız konusuna değindim. Programın dersleri bitmedi, dersleri genellikle birer özellik tanıtma şeklinde anlatırsam bu tür programlara biraz yabancı yada bilgisayarı pek fazla kullanmamış arkadaşların daha iyi anlayacağını umuyorum. Bir sonraki dersimizde de zoteronun word ile bağlantısını ve ISBN, DOI numaraları kullanarak kütüphanemeize daha hızlı kaynak eklemeye nasıl devam edebiliriz dersini yazmaya çalışacağım. Zotero’nun arayüzünün tanıtım dersi de halen bitmedi, anlatmadığım bölümler var, onlara da değineceğim yarın öbürgün. Umarım yararlı olmuşumdur. Bu programları hemen öğreneyim olsun bitsin demeyin, iyi öğrenin sabırlı olun programları keşfetmeye bakın, kullanacağınız program asıl size akademik hayatta yerleşik hayata geçtiğiniz dönemden itibaren yarayacaktır. Hayırlısı diyelim.


Celal Öney

Şanlıurfa 2015

7 yorum:

Unknown dedi ki...

teşekkürler hocam...

celal öney dedi ki...

rica ederim

meltemkoç dedi ki...

celal bey ulusal tez merkezindeki tezleri zoteroya indiremiyorum. biraz acemiyim yardımcı olur musunuz?

Unknown dedi ki...

merhaba celal bey ulusal tez merkezinden zoteroya tez indirme de gerçekleştiremiyorum sorulmuş daha önce ama yardımcı olur musunuz

Unknown dedi ki...

Merhabalar Hocam,
Oldukça sade olan bu anlatımınız için teşekkür ederim. Ancak resimde belirtilen 3,4 ve 5 numaralı alt traftaki kısımlar ne yapsam çıkmadı. Firefox kullanmıyorsak zoteroda bu bölüm açılmıyor mu problem ona mı bağlı ? Firefox kullanmazsak Zoterodan vazgeçmek mi gerekir ? Ayrıca Türkçe dil desteği vardı sizinkinde ancak ben bulamadım Yardımcı olabilirseniz çok sevinirim.

Oldukça soru sordum ancak vaktiniz olurda cevaplayabilirseniz çok müteşşekir olurum.
Kolay gelsin

Saygılarımla...

Hamit dedi ki...

İyi günler Celal bey tdv İslam ansiklopedisi maddeleri zoteroda nasıl kaynak olarak gösterilebilir

Hamit dedi ki...

İyi günler Celal bey tdv İslam ansiklopedisi maddeleri zoteroda nasıl kaynak olarak gösterilebilir

Popüler Yayınlar