Akademik makale yazmak isteyenlere 10 öğüt

• Plan yap ve her zaman izleyeceğin bir stratejin olsun

Neden akademik bir makale yazmak istiyorsun, amacın ne? Yazmak istediğin alana farklı bir yaklaşım mı getirmek istiyorsun yoksa yeni keşfettiğin bilgileri mi kazandırmak istiyorsun? Hangi akademik dergilerde yazacağın makalenin yayınlanmasını istiyorsun? Bu dergilerin yayın kriterlerini biliyor musun? Alanında ne tür bir etki meydana getirmeyi umuyorsun? Alanında çalışan diğer akademisyenlerin şimdiye kadar ürettikleri eserleri araştırdın mı?
Onların araştırmalarını yayınlarken hangi akademik dergileri tercih ettiğini araştırıp fikir edinebildin mi? Akademik makaleni yazmak istediğin alanda akademik çalışmalar yürüten insanların hangi tür tartışma plartformlarda toplandığını tespit ettin mi? Bu plartformlardan kendini hangisine dahil etmeyi uygun görüyorsun? Bazı akademisyneler araştırmasını yazar ve daha sonra bu araştırmanın hangi akademik dergide yayınlanması gerektiğine sonra karar verir oysaki eserde yer alan içerik, kullanılan yöntem ve makalenin yapısı sadece bazı akademik dergiler için geçerlidir. Böyle bir durumda makalenin yayınlanlanması için uygun dergi bulmak zaman kaybettirici bir unsur haline dönüşebililir. Bu nedenle yazmadan önce hangi dergide ve hangi stilde makale yazacağına önceden karar vermemiz büyük bir önem arz eder. 

• Yazacağın alandaki akademik dergilerin incelemesini yap

Yazmayı planladığın makaleni hangi dergilerde yayınlamayı düşünüyorsan o alandaki bir kaç dergiyi edinerek yüzeysel bir ön inceleme yapmalısın. Makalen için belirlediğin derginin son yayınlanan bir kaç sayısına ulaşarak degide yayınlanan makalelerin özetlerini gözden geçir. Bu özetlerin ilk ve son cümlelerine dikkat et. Göreceksinki ilk cümle yapılan araştırmanın amacını belirtmektedir. Özetin son cümlesinde ise bu araştırmanın alana yapabileceği katkıdan bahsedecektir. Genelde kullanılan kelimelerin tespitini yap. Yazmayı planladığın akademik araştırma sonrası hazırlayacağın makalenin yazıldığı alana sen ne tür bir katkı sağlamayı planlıyorsan bunu makalenin özetinde fazla derine inmeden belitmelisin. Yazacağın özet araştırmanın amacını ve alanına katacağı katkı hakkında bilgi vermelidir. Sende taradığın özetlerde ilk ve son cümlenin ne anlama geldiğini bilip hazırlayacağın özetlere o ölçüde ehemiyet vermelisin.

Özetlerin taranmasından sonra makaleleri incelemeye al. Nasıl yapılandırılmışlar? Makalelerde yer alan tartışmalar ve bileşenler nelerdir tespit etmeye çalış? Makale içerisinde yer alan konu başlıklarını tespit etmeye çalış ve bunları renkli bir kalemle belirt. Göreceksinki makaledeki her paragrafın ayrı bir konusu ve yapısı var ve her paragrafın konunun anlatımında nasıl bir sahne rolü üstlendiğini tespit etmeye çalış. Makaledeki sınıflandırmanın nasıl ortaya çıktığını tespit edebildin mi ? Farklı makaleleri inceleyerek kendine ait bir sınıflandırma geliştirebilirsin. İncelediğin makalelerde, yazarın atıf yaparken nasıl bir yol izlediğine dikkat et. Akademik makale yazarken iki tip makale yazma metodunu benimsemen senin için daha iyi olur. Benimsediğin birinci makale şekli senin için daima kullanabileceğin bir model olmalıdır. İkinci şekil ise yararlandığın kaynaklara atıf yaparken ne tür bir yol izleyeceğin hakkında sana yol göstermelidir.

• Makalenin ana hatlarını belirle ve hemen yazmaya başla

Ne çeşit bir yazarsın? Yazmadan önce yazacağın konunun ana hatlarını çizmeye çalışır mısın yada hiç bir şey umurunda olmadan yazma işlemine derinleme dalarak mı başlarsın? Ya da her ikisi sende var mı? Hem konunun ana başlıklarını belirlemek hem de yazmak gerçekten çok yararlı ve tavsiye edilen bir durum. Bence ikisi her zaman bir arada kullanılmalıdır. Ancak, makalenin ana hatlarını belirlemek ve belirlenen bu hatları daha ayrıntılı hatlara ayırmak gerçekten çok önemlidir. Bu durum hem makaleni yayınlayacağın akademik derginin prensipleri ile de ilgili olarak seni daha verimli bir hale getirecektir. Örneğin karar verdiğin dergide makaleler nasıl bir incelemeden geçiyor, ne tür başlıklar ve ne uzunlukta kabul ediliyor, makalenin bölümlere ayrılması kabul görüyor mu, eğer görüyorsa bölüm ne kadar bir uzunluk içermek zorundadır. Belirlediğin ana hatlar için düşündüğün başlıklar ne tür bir formatta istenmektedir, bu tür sorulara cevap vermek için makalenin yayınlanmasını uygun gördüğümüz derginin yayın ilkelerini gözden geçirmemiz gerekmektedir. Bu ilkeler doğrultusunda makalemizin başlık alt başlık ve hatta alt alt başlık şeklinde ana hatlara (Outlining) ayırmamız gerecekecektir.

Yazmaya başlamak için oturduğunda tam olarak ne yapıyorsun, bilgini geliştirmek içinmi yazma işini yapıyorsun yoksa sadece yazarak ortaya bir doküman mı çıkartmaya çalışıyorsun? Yazarken önceden hazırlamış olduğun ana hatları kendine bir klavuz olarak kullanılyor musun? Bunu mutlaka yapmalısın. Ayrıca karar verdiğin alanda karar verdiğin makaleni ne için yazıyorsun? Bu sorunun cevabı çok önemli. Eleştirmek için mi? Yazılmış bir konunun üzerinden tekrar geçmek için mi? Tanıtmak için mi? Özetlemek için mi? Makaleyi yazma amacını çok iyi belirlemek gerek. Aksi taktirde vereceğin uğraşın hiç bir anlamı kalmaz. 

• Yazım sürecinin başından sonuna diğer insanların makalenin hakkında düşüncelerini öğren.

Makalenin yazım aşamasının başından itibaren bu süreçle ilgili fikirlerini en az dört veya beş arkadaşınla paylaşarak onların fikirlerini almaya çalış ve değerlendir. Tasarlamaya çalıştığın makale özetini bu arkadaşlarına sun ve fikirlerini öğren. Cevap vermeleri sadece bir kaç dakikalarını alacak. Makaleni yayınlamak istediğin dergiye ulaştırmadan önce bir çok defa okuma yaparak ayrıca yaptırarak makledeki eksiklikleri bulmaya çalış. 

• Ne kadar yazacağın diye kendine hedefler oluştur.

Yazmayı planladığın makalenin ne sürede yazılmasını istiyorsan ona göre kendine bir plan yap. Hergün belli aralıklarla yazmaya çalış. Tabii yapacağın plan şu anlama gelmiyor “makaleyi bu yılın sonuna kadar yazacağım” böyle bir planlama gerçekten yanlıştır. Doğru yazma hedefi koymak için yapılması gereken planlama şu şekilde olursa daha iyi olur. “Bir sonraki yazma planım Perşembe günü 5 adet alanımla ilgili makalenin kritiğini yaparak sabah 10 ile 11 arası en az 800 kelime yorum yazmak” şeklinde olursa yazma amacı daha gerçekçi olur. Bazı insanlar bu tür bir planlamanın çok gerçekçi olmadığını düşünür ama bu stil seni yazmaya zorlayacak, makalenin bölümlerinin nasıl oluşması gerektiği hakkında seni düşünmeye zorlayacaktır.

• Yazma arkadaşı edin

Bazı akademisyenler veya yazarlar yazma işinin insanın sadece kendi başına (Solitary) gerçekleştirebileceiği bir iş olduğuna inanır. Fakat diğer taraftan diğer insanlar ile yazma (Communal Writing), seni daha faza geliştirir, konuya daha iyi odaklanmanı sağlar ve sana bir akıcılık kazandırır. Bu nedenle makaleni hazırlarken seninle aynı paralellikte çalışan arkadaşların varsa eğer onlarla iletişim içinde kalınarak birlikte yazma süreci hazırlanabilir. Yada aynı makaleyi birden fazla kişi ile de hazırlayabilirisin.

• Yazmadan önce yazma alıştırmaları yaparak ısın

Makaleni yazmadan önce bir takım yazma egzersizleri yapmaya çalış. Hedefsiz amaçsız yazılar yaz. Daha sonrasında ne için yazdığını düşünerek yazını makalene kaydırmaya dön. 

• Makalene yapılan eleştiriler sonrasında ortaya çıkan düzeltme listesini iyi anlamaya çalış

Makaleni yayınlanması için gönderdiğin dergi, makaleni alanında uzman hakemlere gönderir ve kritiğinin yapılması istenir. Sana gönderilen kritikte bir liste şeklinde yazırlanmış olarak makalenin düzeltilmesi istenilen yerler belirtilir. Öncelikle senden ne istendiğini dikkatli bir şekilde okuyup anlamalısın. Düzeltmelerini bu anlama oranında gerçekleştireceğin için düzeltme isteğini ve makaleni diğer arkadaşlarına da gösterip onlarında fikirlerini alman senin yararına olacaktır. Dikkatli bir şekilde düzeltmeni yap ve makaleni tekrar hakem heyetine gönder. Makalen red olunsa bile asla vazgeçme yapılan yeni eleştiriler seni bu yolda bir uzmana dönüşütüreceğinden emin olabilirsin.

• Esnek ol, ısrarcı ol, devamkar ol

Akademik araştırma süreci bizde bir takım karakter unsurlarımızın gelişmesine yardımcı olacaktır. Bu tür özellikleri edinmemizde okuyacağımız makaleler, kitaplar ve tartışmalarda izleyeceğimiz akademisyenler yardımcı olacaktır. Bu nedenle, akademik araştırma yaparken sabırlı olacağız, araştırmadan asla vazgeçmeyeceğiz, okumayı, not almayı, eleştirilmeyi ve tabiiki yazmayı çok seveceğiz. Okuma ve yazma işini sevmeyen akademisyen olamaz. Mutlaka ikisini de seveceğiz. Sadece biri tek başına yeterli olmaz.

• Kendine iyi bak

Akademik makale yazmak, sağlıklı bir vücud yapısını gerekli kılar. Uyuma saatlerini düzene koymalı, gereksiz uzun çalışmalardan sakınmalıyız. Yazma işi önemli bir iş çalışma masası bilgisayar ve koltuk unsurları yazan kişinin özelliklerine göre düzenlenmeli ki yazan kişi sadece yazma işine odaklanabilsin. Yazma işi gerçekten stresli bir iştir. Hatta yazma işine zaman ayırma olayı bile başlı başına stres meydana getirebilir. Ayrıca uzun süreli yazma işi insan sağılığını bozabilir. Şeker hastalığını tetikleyen hareketsizlik durumu akademik yazma işinde olan kişiler için önemli bir tehdittir. Bu nedenle çalışma süremizi belli periyodlara ayırıp bu sürenin dışında kalanlar ile de arkadaşlarımızla vakit geçirmeye çalışmalıyız ve kesinlikle spor yapmayı unutmamalıyız .